އަބާ މުޙަންމަދު

އިސްރާއީލުގެ އަނިޔާވެރި ލާއިންސާނީ ސިފައިން ޣައްޒާ ފުނޑުފުނޑުކޮށްލައި އެ ތާނގެ ރައްޔިތުން ފަނާކޮށްލާން މަސައްކަތްކުރަނީ އެ މީހުންނަށް އެމެރިކާއިން ދީފައިވާ ހުރިހައި ހަތިޔާރަކާއި ބާރެއް ބޭނުންކޮށްގެންނެވެ. އެއްގަމު މަގުންނާއި ވައިގެ މަގުން ޙަމަލާދީ ރައްޔިތުން ޝަހީދުކޮށް ބިނާރުތައް ފުނޑުފުޑުކޮށްލުމާއެކު، ދިރިތިބި ރައްޔިތުންނަށް ކާބޯތަކެއްޗާއި އަސާސީ އެހީތައް ލިބުނަ ނުދިނުމަށް ޚާއްޞަ މަސައްކަތްތަކެއް ވެސް ކުރެއެވެ. އަދި ޒަޚަމްވާ ރައްޔިތުންނަށް ބޭސްފަރުވާ ލިބުމުގެ މަގު ބަންދުކުރުމަށް ޓަކައި ހުރިހައި ހޮސްޕިޓާތަކެއް ހަލާކުކޮށްލައި ބޭސްފަރުވާގެ އެހީ ހުއްޓުވައެވެ.

މި ދިޔަ ހޮނިހިރު ދުވަހު ވެސް އެހީގެ ތަކެތި ހިފައިގެން ޣައްޒާއަށް ވަން 109 ލޮރީއެއް ވަނީ ލޫޓުވައިލައިފައެވެ. މި ލޮރީތަކުގެ ތެރެއިން 98 ލޮރީ އިސްރާއީލުންވަނީ ފޭރިވެސްގެންފައެވެ.

ފަލަސްތީނަށް އެހީވާ އދ.ގެ ޖަމުޢިއްޔާކަމަށްވާ އަންރްވާގެ ކުއްލި ޙާލަތުގެ އިސް އޮފިސަރު ލުއިސް ވޯޓަރިޖް އިއްޔެ ހާމަކުރި ގޮތުގައި، އިއްޔެގެ ހާދިސާއަކީ އިސްރާއީލުން ޣައްޒާއަށް ޙާމަލާދޭން ފެށިތާ މި ހިނގާ 13 ހަފުތާގެ ތެރޭގައި، ޣައްޒާއަށް ބޮންއެޅުން ފިޔަވައި، ޣައްޒާއަށް ކުރިމަތިވި އެންމެ ހިތާމަވެރި ހާދިސާއެވެ.  

އދ.ގެ އެޖެންސީއެއްކަމަށްވާ އަންރްވާއާއި ދުނިޔޭގެ ކާބޯތަކެތީގެ ޕްރޮގްރާމް (ޑަބްލިޔޫއެފްޕީ)އިން ދިން ކާބޯތަކެތި ހިފައިގެން ޣައްޒާއަށް ދިޔަ ގާފިލާއަށް އިސްރާއީލުގެ އަނިޔާވެރި ސިފައިން ކުއްލި ގޮތަކަށް އެންގީ ވަރަށް ބީރައްޓެހި މަގަކަށް ދާށެވެ. އެއީ ކަރީމް އަބޫ ސާލިމް (ޙީބްރޫ ބަހުން: ކެރެމް ޝެލޯމް)އިން ދާން އޮންނަ މަގެކެވެ. ދެން ނުދިޔަކަމަށް ބަލައި ގާފިލާއަށް އަރައިގަނެ ލޫޓުވައިލީއެވެ.

މި ހާދިސާގައި ޒަޚަމްވި މީހެއްކަމަށްވާ ވޯޓަރިޖް ބުނީ، "މި ހާދިސާއިން ދައްކައިދިނީ ދެކުނު އަދި މެދުތެރޭ ޣައްޒާއަށް އެހީގެ ތަކެތި ވެއްދުމުގައި ހުރި ގޮންޖެހުންތަކާއި އެ ކަމުގެ ނާޒުކުކަމެވެ."

"ދެ މިލިއަން މީހުން ޣައްޒާގައި ދިރި ތިބުމަށް ޓަކައި ބަރޯސާގެން އެ ތިބީ ހަމައެކަނި މިހެން ލިބޭ އެހީއެއްގެ މައްޗަށެވެ. މި ކަމަށް ހުރަސްއެޅުމުން ޣައްޒާގެ ރައްޔިތުންނަށް ކުރިމަތިވާނޭ މުޞީބާތަކީ މީހަކަށް ބަޔާންކުރެވޭ ވަރަށް ވުރެ ނާޒުކު ކަމެކެވެ." އޭނާ ބުނެފައިވެއެވެ.

މި ހުރިހައި ނުބައިކަމެއް ކުރުމަށް ފަހު ދޮގުވެރި މަކަރުވެރި ޔަހޫދީން ބުނަނީ ޣައްޒާއަށް ފުދޭ ވަރަށް އެހީގެ ތަކެތި ވެއްދޭކަން އެ މީހުން ކަށަވަރުކުރާކަމަށެވެ. އަދި އިންސާނީ އެހީ ޣައްޒާއަށް ވައްދާކަށް އެ މީހުން ހުރަހެއް ނާޅާނެކަމަށެވެ.

އެހެންނަމަވެސް އދ.ގެ އޮފިޝަލަކު ބުނެފައިވަނީ އެހީގެ ތަކެތި ޣައްޒާއަށް ފޯރުކޮށްދެވެނީ ވަރަށް މަދުންކަމަށެވެ. އުތުރު ޣައްޒާއަށް ވެސް އެހީގެ ތަކެތި ވެއްތޯ މަސައްކަތްކުރާކަމަށާއި ނަމަވެސް އެއީ މުސްތަޙީލު ކަމެއްކަމަށެވެ.

ޣައްޒާގެ އުތުރު ސަރަޙައްދުތަކަށް - ނަމުން ދަންނަވާ ނަމަ، ޖަބާލިޔާއާއި ބައިތު ޙަނޫނާއި ބައިތުލްއަޙުޔާއަށް - ކާބޯތަކެތި ވައްދާން އިސްރާއީލުން ހުއްދަ ނުދޭތާ އެއް މަސް ދުވަސް ވެފައިވާކަމަށް ވެސް އޭނާ ބުންޏެވެ. މި ސަރަހައްދަށް ބިންމަތީގެ ޙަމަލާތައް ދޭން ފެށި ފަހުން ޣައްޒާގެ އެހެން ހުރިހައި ހިސާބަކާ މި ސަރަހައްދުގެ ގުޅުން ކެނޑިފައިވާކަމަށް ވެސް އޭނާ ބުންޏެވެ.

މި މަޢުލޫމާތަށް ބަލާ އިރު، ޖަބާލިޔާއާއި ބައިތު ޙަނޫނާއި ބައިތުލްއަޙުޔާގައި ފަލަސްތީނުގެ އެއްވެސް ރައްޔިތަކު މިހާރު ދިރި ހުންނާނެތޯ ވެސް ސުވާލު އުފެދެއެވެ. އެހެނީ ކާބޯތަކެއްޗާ ނުލައި ދިރިތިބުމަކީ އިންސާނުންނަށް މުސްތަޙީލުކަމެކެވެ.

____________________________________

ލޫޓުވުން            މ.   (1) އަނެކެއްގެ އެއްޗެއް ގަދަބަދަވިކަމުން އަތުލައިގަތުން. (2) ފޭރުން

ގާފިލާ             ނ.   (1) މުދަލާއި ތަކެތި ހިފައިގެން އެއްގަމުމަގުން އެއްތަނުން އަނެއްތަނަށް ދަތުރުކުރާ ބައިބައިގަނޑު. (2) އެއްގަމުގައި ދަތުރުކޮށްފައިދާ ބައިބައި ގަނޑު.

ފޯރުވުން (ފޯރުކޮށްދިނުން)  މ.   (1) ރައްދުކުރުން. (2) ފޯރާނެ ގޮތް ހެދުން. (3) އެކެއްގެ އަތުން އަނެކެއްގެ އަތަށް އެއްޗެއް ދިނުން.